Tìm hiểu lễ hội cá chép Koinobori Matsuri dành cho các bé trai

Lễ hội cá chép Koinobori Matsuri dành cho các bé trai là lễ hội hoành tráng ở Nhật Bản thu hút rất nhiều khách du khách tham quan từ khắp nơi trên thế giới đến tìm hiểu và tham gia.

Lễ hội Koinobori Matsuri là lễ hội được tổ chức vào ngày tết Đoan Ngọ dành cho các bé trai. Lễ Koinobori Matsuri hay còn gọi là Lễ hội Cá chép với mong muốn cầu chúc những bé trai luôn khỏe mạnh giống như cá chép có thể vượt long môn hóa rồng. Trong ngày truyền thống này các gia đình đều treo đèn lồng cá chép còn được gọi với nhiều tên khác như lễ hội cờ cá chép, lễ hội Koi hay lễ hội cá Koi.

Nguồn gốc và ý nghĩa lễ hội Koinobori Matsuri

Lễ hội Koinobori đã được người Nhật tổ chức cách đây hàng ngàn năm. Trước kia ngày 5/5 âm lịch được gọi là Tết Đoan Ngọ ở Nhật giống như Việt Nam, Hàn Quốc, Trung quốc. Nhật Bản sử dụng 5/5 dương lịch được chính phủ Nhật công nhận là Quốc lễ vào năm 1948. Lễ hội này sở dĩ có tên là Koinobori được sử sách ghi lại là có từ thời Edo (1603 – 1868). Lễ hội Koinobori có một thứ không thể thiếu được chính là cờ cá chép. Koi còn có tên gọi khác là cá chép Nhật. Vì thế, cái tên Koinobori phiên âm tiếng Nhật nghĩa là cờ cá chép. Lễ hội diễn ra suốt 2 tháng, từ cuối tháng 3 tới giữa tháng 5 hàng năm ý nghĩa của lễ hội này là ngày lễ dành cho con trai trong toàn đất nước Nhật Bản. Cờ cá chép xuất phát từ một thuyết của người Trung Quốc cá chép vượt vũ môn hoá rồng. Ở Nhật Bản, những chiếc cờ cá chép được gọi là Koinobori, chiếc cờ hình cá chép bơi ngược từ dưới sông lên thác trở thành hình ảnh tượng trưng cho những bé trai khoẻ mạnh.

Nguyên nhân người Nhật lấy cá chép làm biểu tượng cho ngày dành cho các bé trai vì trong sự tích cá chép vượt ngũ môn hóa rồng từ văn hóa của Trung Quốc. Người Nhật mong muốn những bé trai cũng giống như cá chép vượt ngũ môn để hóa rồng. Cá chép đã được người Nhật chọn làm biểu tượng cho ngày tết Đoan Ngọ vì cá chép là loài cá rất kiên cường dù bị bắt hay khi bị nấu sống nó cũng không giãy dụa thể hiện sự kiên cường mạnh mẽ và không sợ hãi. Chính vì thế,người Nhật muốn gửi gắm và thế hệ tương lai người ta gọi ngày này là lễ hội Koinobori Matsuri.

Cờ cá chép nhiều màu sắc bay phấp phới tuyệt đẹp

Theo thông tục từ ngàn đời truyền đến ngày nay thì vào ngày lễ này mọi nhà có con trai sẽ treo lên những chiếc đèn lồng cá chép. Những hình cá chép này có tên gọi là Koi-nobori để cầu chúc cho các bé trai sức khỏe, kiên cường và tự lập trong cuộc sống. Theo truyền thuyết, người ta treo cờ cá chép để cầu mong cho các bé trai thành đạt.

Điểm độc đáo trong lễ hội cá Koi Nhật Bản Koinobori Matsuri

Lễ hội cá Koi Nhật Bản mang ý nghĩa rất thiêng liêng, có 3 điểm độc đáo mà không phải ai cũng biết ở lễ hội Koinobori Matsuri.

Koinobori Matsuri là một trong 5 lễ hội lớn ở Nhật Bản, linh hồn chính của lễ hội chính là cờ cá chép. Lễ hội cá Koi rất có ý nghĩa đối với người Nhật Bản. Thời gian diễn ra lễ hội Koinobori cũng còn diễn ra một sự kiện rất độc đáo đó là lễ hội thả diều cũng được tổ chức vào thời gian này.

Cách treo cờ cá chép

Theo tục lệ, cách treo cờ cá chép ở Nhật Bản thường lấy một cây sào dài, treo lên đó từ 3 đến 5 cờ và cắm ở trước sân nhà trong suốt 1 tháng trước và sau dịp lễ. Mặc dù không có bất cứ quy định nào về cách treo cờ nhưng khi lễ hội kết thúc, gia đình Nhật Bản sẽ được cất đi để năm sau tiếp tục treo lên. Rất hiếm khi treo chỉ 1 cờ duy nhất với họ, càng nhiều cờ cá chép thì sẽ càng đem lại nhiều may mắn.

Cờ Koinobori được trang trí rất đẹp mang theo lời cầu nguyện của các bậc cha mẹ cho những con trai của họ bay phấp phới trong bầu trời xanh. Màu của những lá cờ cá chép Koinobori thường có 3 màu cơ bản là đỏ, xanh và đen.

Màu đen là màu tượng trưng cho người cha là người phải trầm tính biểu hiện cho mặt nước mùa đông tĩnh lặng nước là nơi bắt nguồn của mọi sự sống.

Màu đỏ là màu lửa vào mùa hạ, là mùa sinh sôi nảy nở của muôn loài màu tượng trưng cho người mẹ, cũng là biểu hiện cho trí tuệ.

Màu xanh là màu của cây cỏ mùa xuân đâm chồi nảy lộc, biểu hiện cho sự phát triển của trẻ em. Ngoài cờ cá chép, trong những ngày này, người dân Nhật Bản còn trưng bày những con búp bê Kintarou là hình tượng của một vị anh hùng thiếu nhi với sức mạnh phi thường.

Người dân Nhật Bản còn làm rất nhiều món ăn ngon chính là bánh gạo nếp thường gọi là Bánh Mochi. Người Nhật thường làm các món bánh truyền thống như Obento và các món bánh có hình dạng cá chép mời khách.

Koinobori Matsuri được xem là một lễ hội lớn và có mặt tại tất cả các vùng miền. Cờ cá chép được may lại thành hình con cá chép giống y như thật loại lớn có thể lên đến 10 mét. Khi đến ngày này người dân sẽ rủ nhau đến địa điểm tổ chức lễ hội để thả cờ cá chép. Các bé trai thường sẽ mời bạn bè tới nhà chơi để mời bạn bè ăn những món bánh cá chép của gia đình mình và “khoe” về những chiếc đèn lồng cá chép thật đẹp.